ชาวนครพนม ร่วมทอผ้าไหมเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง เนื่องในโอกาสมหามงคลที่ทรงเจริญพระชนมพรรษา ครบ 90 พรรษา
วันที่ 18 กุมภาพันธ์ 2564 วัดพระธาตุประสิทธิ์ ตำบลนาหว้า อำเภอนาหว้า จังหวัดนครพนมนายไกรสร กองฉลาด ผู้ว่าราชการจังหวัดนครพนม เป็นประธานพิธีเปิดกี่ทอผ้าไหมเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง เนื่องในโอกาสมหามงคลที่ทรงเจริญพระชนมพรรษา ครบ 90 พรรษาในปี 2565 โดยมี นายทินกร ขันแก้ว นายอำเภอนาหว้า กล่าวรายงาน พร้อมด้วย นายสุรพล แก้วอินธิ พัฒนาการจังหวัดนครพนม นางจิราลักษณ์ ปรีดี ผู้อำนวยการศูนย์หม่อนไหมเฉลิมพระเกียรติฯสกลนคร นางเพชรี บุญทวี นักวิชาการเกษตรชำนาญการ (ศูนย์หม่อนไหมเฉลิมพระเกียรติฯ เขต 2 อุดรธานี) หัวหน้าส่วนราชการอำเภอ นางวงเดือน อุดมเดชาเวทย์ หัวหน้าสมาชิกศิลปาชีพอำเภอนาหว้า สมาชิกกลุ่มทอผ้าไหมอำเภอนาหว้า และกำนันทุกตำบล เข้าร่วมพิธีอย่างพร้อมเพียง จากนั้นได้เยี่ยมชมกิจกรรมร่วมม้วนเส้นไหมเฉลิมพระเกียรติฯ แล้วนำขึ้นกี่ทอผ้าไหมเฉลิมพระเกียรติฯ
นายทินกร ขันแก้ว นายอำเภอนาหว้า กล่าวรายงานความเป็นมาของโครงการทอผ้าไหมเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง เนื่องในโอกาสมหามงคลที่ทรงเจริญพระชนมพรรษา ครบ 90 พรรษาในปี 2565 ว่า ด้วยในระหว่างปี พ.ศ.2513 – 2515 สำนักเลขานุการในองค์สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ได้มาเยี่ยมชมฝีมือการทอผ้าไหมแบบพื้นบ้านของชาวนาหว้า และได้ชักชวนสตรีแม่บ้านรวมกลุ่มกันทอผ้าไหม ส่งให้พระตำหนักสวนจิตรลดา กรุงเทพมหานคร ต่อมาเมื่อวันที่ 13 พฤศจิกายน 2515 พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร และสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง พร้อมด้วยสมเด็จพระเจ้าลูกเธอทั้งสองพระองค์ ได้เสด็จมาทอดพระกฐินต้น ที่วัดพระธาตุประสิทธิ์ และได้เสด็จเยี่ยมราษฎรที่เฝ้ารอรับเสด็จ มีราษฎรจำนวนหนึ่ง ได้ถวายผ้าไหมลายพื้นบ้านแก่สมเด็จนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง พระองค์ทรงทอดพระเนตรผ้าไหมแล้ว ทรงพอพระราชหฤทัยและทรงดำริ ริเริ่มให้ราษฎรชาวนาหว้า ทอผ้าไหมส่งให้สำนักพระราชวังสวนจิตรลดา โดยให้กลุ่มส่งผลิตภัณฑ์ผ่านอำเภอ แล้วจังหวัดนครพนม รวบรวมส่งต่อให้สำนักราชเลขานุการในพระองค์ ผนวกรวมเป็นกิจกรรมส่วนหนึ่งของโครงการมูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพพิเศษ โดยมีคุณหญิงมะลิ มูลศาสตร์สาธร ควบคุมดูแลกิจกรรมของโครงการ ตั้งแต่เดือนธันวาคม 2515 เป็นต้นมา เรียกโครงการนี้ว่า “สมาชิกทอผ้าไหมกลุ่มนาหว้า” สมาชิกเริ่มแรกส่วนใหญ่อยู่ที่ตำบลนาหว้า และตำบลคูณใหญ่ ต่อมามีการขยายรับสมาชิกเพิ่มขึ้นทุกปี จนในปี พ.ศ. 2522 สำนักเลขานุการในพระองค์ ได้ผนวกเข้าใน “มูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพใน สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ” และรับสมัครสมาชิกเพิ่มจากตำบลท่าเรือ ตำบลนางัว (บ้านนาคอย) และตำบลบ้านเสียว (บ้านโคกสะอาด) ทอผ้าไหมส่งสำนักพระราชวังฯ ต่อเนื่องทุกปี
ต่อมา เมื่อพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 9 และสมเด็จนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ได้เสด็จแปรพระราชฐานมาประทับแรม และทรงงานที่พระตำหนักภูพานราชนิเวศน์ จังหวัดสกลนคร ในช่วงเดือนพฤศจิกายนของทุกปี ได้มีการประกวดผ้าไหม และกิจกรรมอาชีพเสริม ประเภทต่าง ๆ ในโครงการศิลปาชีพ เพื่อรับพระราชทานรางวัล ซึ่งสมาชิกกลุ่มทอผ้าไหมอำเภอนาหว้า ได้รับรางวัลทุกปี
ทั้งนี้ โครงการทอผ้าไหมเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง เนื่องในโอกาสมหามงคลที่ทรงเจริญพระชนมพรรษา ครบ 90 พรรษา เกิดขึ้นจากการร่วมกันของชาวอำเภอนาหว้า ทุกภาคส่วนสมาชิกศิลปาชีพอำเภอนาหว้า และสมาชิกกลุ่มทอผ้าไหมอำเภอนาหว้า ต่างล้วนสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณของสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง โดยได้ร่วมกันทอผ้าไหม มีวัตถุประสงค์ เพื่อน้อมเกล้าถวายผ้าไหมเป็นราชสักการะ เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง เนื่องในโอกาสมหามงคลที่ทรงเจริญพระชนมพรรษา ครบ 90 พรรษา เพื่อแสดงพลังความจงรักภักดี รู้รักสามัคคี และน้อมสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณ ต่อสถาบันพระมหากษัตริย์ เพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวโดยชุมชนของอำเภอนาหว้าและจังหวัดนครพนม
โดยมีเป้าหมาย การทอผ้าไหม จำนวน 1 ผืน ความยาว 92 เมตร ทอด้วยลวดลายโบราณ เป็นผ้าชุด ๆ ละ 4 เมตร ประกอบด้วย 1) มัดหมี่ลายตาสับปะรด ผ้าพื้นสีฟ้า จำนวน 9 ชุด 2) ลายหมากจับ ผ้าพื้นสีเหลือง จำนวน 7 ชุด 3) ลายโคมห้า ผ้าพื้นสีม่วง จำนวน 7 ชุด ซึ่งลักษณะการทอผ้าไหม จะใช้เส้นไหมยืนเส้นเดียวตลอดผืน (ขนาดผ้าไหม 1 ผืน กว้าง 1.02 เมตร ยาว 92 เมตร) ทอต่อเนื่องเป็นชุด ๆ ละ 4 เมตร ใน 1 ชุด จะเป็นผ้ามัดหมี่ 2 เมตร และผ้าพื้น 2 เมตร) ใช้งบประมาณเพียง 35,000 บาท ซึ่งทอโดยช่างทอผ้าไหมที่เป็นสมาชิกศิลปาชีพอำเภอนาหว้า มีการกำหนดเวรการทอผ้าไหม โดยเริ่มทอตั้งแต่วันที่ 18 กุมภาพันธ์ 2564 และกำหนดแล้วเสร็จในวันที่ 30 มิถุนายน 2564 เพื่อน้อมเกล้าน้อมกระหม่อมถวายเนื่องในโอกาสมหามงคลที่ทรงเจริญพระชนมพรรษา ครบ 90 พรรษา
นายไกรสร กองฉลาด ผู้ว่าราชการจังหวัดนครพนม กล่าวว่า การดำเนินโครงการทอผ้าไหมเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง เนื่องในโอกาสมหามงคลที่ทรงเจริญพระชนมพรรษา ครบ 90 พรรษา ในครั้งนี้ เป็นการแสดงถึงความจงรักภักดี และความสามัคคีทุกหมู่เหล่า ของชาวอำเภอนาหว้า ทำให้ราษฎรชาวอำเภอนาหว้า มีคุณภาพชีวิตทีดีขึ้น มีความสุข มีอาชีพ มีงานทำ และมีรายได้เลี้ยงดูครอบครัวได้จนถึงปัจจุบัน ทั้งนี้ จังหวัดนครพนมถือว่าการทอผ้าไหมเป็นการสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณและแสดงความจงรักภักดีต่อพระองค์ท่าน โดยได้ส่งเสริม สนับสนุนให้กลุ่มทอผ้าไหมของจังหวัดนครพนมร่วมกันทอผ้าไหมอย่างต่อเนื่องและแพร่หลาย เพื่อร่วมน้อมเกล้าถวายเป็นราชสักการะเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง เนื่องในโอกาสมหามงคลที่ทรงเจริญพระชนมพรรษา ครบ 90 พรรษา หากท่านใดสนใจผลิตภัณฑ์ผ้าไหม ผ้ามัดหมี่ สามารถสั่งซื้อได้ที่ศูนย์หัตถกรรมวัดธาตุประสิทธิ์ ตำบลนาหว้า อำเภอนาหว้า จังหวัดนครพนม และกลุ่มทอผ้าไหมของจังหวัดนครพนม ทุกกลุ่ม
ข่าว/ภาพ ประทีป วชิระธัญญากุล นครพนม